21.12.2024
Zdrowie kobiet w okresie menopauzy: tradycyjne i współczesne metody leczenia
Menopauza to okres przejściowy w życiu kobiety, który związany jest z licznymi zmianami hormonalnymi, fizycznymi i emocjonalnymi. Objawy takie jak: uderzenia gorąca, wahania nastroju, bezsenność, suchość pochwy czy zmęczenie mogą w znaczący sposób wpływać na jakość życia. Tradycyjna medycyna chińska (TCM) oferuje holistyczne podejście do łagodzenia tych objawów, a akupunktura od wieków odgrywa kluczową rolę w terapii menopauzalnej. W połączeniu ze współczesnymi badaniami, możemy zrozumieć, jak skutecznie stosować akupunkturę w leczeniu dolegliwości związanych z menopauzą.
Perspektywa tradycyjnej medycyny chińskiej
Według TCM menopauza jest okresem, w którym energia Yin nerek (Shen Yin) stopniowo się wyczerpuje, co powoduje brak równowagi między Yin i Yang. W wyniku tego nadmiar energii Yang może prowadzić do objawów takich jak uderzenia gorąca, nocne poty, drażliwość i suchość. Stare chińskie księgi, takie jak „Huang Di Nei Jing” (żółta cesarska księga medycyny wewnętrznej), mówią, że leczenie menopauzy powinno polegać na odżywianiu Yin i harmonizowaniu Yang, a akupunktura może skutecznie przywrócić równowagę energetyczną w organizmie.
Przyczyny dolegliwości menopauzalnych według medycyny zachodniej
W medycynie zachodniej menopauza jest definiowana jako naturalny proces związany ze stopniowym spadkiem produkcji hormonów płciowych, takich jak estrogen i progesteron, przez jajniki. Niedobór hormonów prowadzi do zmian w układzie nerwowym, sercowo-naczyniowym i kostnym. Objawy takie jak uderzenia gorąca tłumaczy się wahaniami poziomu estrogenów, które zakłócają regulację temperatury przez podwzgórze. Bezsenność często wynika z obniżonej produkcji melatoniny i serotoniny, a drażliwość i wahania nastroju łączą się z działaniem układu nerwowego w odpowiedzi na brak hormonów.
Podejścia terapeutyczne
Tradycyjna medycyna chińska:
- Akupunktura wspiera odżywienie Yin i harmonizację Yang, redukując uderzenia gorąca i poprawiając sen.
- Ziołolecznictwo z zastosowaniem takich roślin jak rehmania kleista i korzeń lukrecji pomaga uzupełnić Yin i wzmacniać Qi.
- Terapie uzupełniające, takie jak guasha czy bańki ogniowe, poprawiają krążenie i redukują napięcie mięśniowe.
Medycyna zachodnia:
- Hormonalna terapia zastępcza (HTZ) jest najczęściej stosowaną metodą leczenia objawów menopauzy. HTZ uzupełnia poziom estrogenów i progesteronu, łagodząc objawy takie jak uderzenia gorąca i suchość pochwy.
- Leki przeciwdepresyjne z grupy SSRI są stosowane w przypadku drażliwości i wahań nastroju.
- Suplementacja wapnia i witaminy D wspiera zdrowie kości, redukując ryzyko osteoporozy.
Badania potwierdzają skuteczność akupunktury w leczeniu dolegliwości związanych z przekwitaniem
Badanie z 2015 roku opublikowane w “Menopause Journal”
W randomizowanym badaniu kontrolnym wykazano, że akupunktura znacąco zmniejsza częstość i intensywność uderzeń gorąca w porównaniu z grupą kontrolną otrzymującą placebo.Metaanaliza z 2018 roku
Przegląd literatury opublikowany w czasopiśmie “Journal of Alternative and Complementary Medicine” wskazuje, że akupunktura skutecznie redukuje objawy menopauzy, takie jak drażliwość, bezsenność i zmęczenie, oraz poprawia jakość życia pacjentek.Badanie z 2021 roku, przeprowadzaone przez Uniwersytet w Kopenhadze
Wyniki badania sugerują, że tygodniowe sesje akupunktury przez 6 tygodni zmniejszają intensywność uderzeń gorąca o 70% u uczestniczek w okresie menopauzy.
Korzyści z akupunktury dla kobiet w okresie menopauzy
- Redukcja uderzeń gorąca: poprawa krążenia energetycznego w organizmie pomaga zmniejszyć uczucie gorąca.
- Poprawa jakości snu: stymulacja punktów uspokajających umysł poprawia sen i redukuje bezsenność.
- Złagodzenie wahań nastroju: harmonizacja wątroby i serca pomaga w redukcji drażliwości i emocjonalnych wahań.
- Wzmocnienie ogólnego zdrowia: akupunktura poprawia funkcjonowanie organizmu, wspierając naturalną zdolność do adaptacji wobec zmian hormonalnych.
Inne naturalne metody wspomagające redukcję objawów przekwitania
Tradycyjna medycyna chińska wykorzystuje różnorodne terapie uzupełniające akupunkturę w leczeniu dolegliwości menopauzy, takie jak: guasha, bańki ogniowe czy moksa.
- Guasha (czyli skrobanie skóry)
Guasha może być stosowana w celu poprawy krążenia krwi i energii Qi, co jest istotne dla łagodzenia objawów takich jak uderzenia gorąca i napięcie mięśniowe. „The Foundations of Chinese Medicine” Giovanniego Macioci opisuje zastosowanie guasha w przypadkach stagnacji Qi w okresie menopauzy. - Bańki ogniowe
Terapia bańkami pomaga w usuwaniu zastoju i wspieraniu krążenia, szczególnie w obszarach związanych z bólem pleców czy napięciem mięśniowym. W dziele „Chinese Medicine and Menopause” autorstwa Xiaolan Zhao znajdziemy opis użycia baniek w celu zrównoważenia energii Yang i łagodzenia nocnych potów. - Moksa (terapia ciepłem)
Moksa, czyli spalanie ziół, takich jak Artemisia vulgaris (piołun), jest często stosowana do wzmacniania energii Yang nerek. W „A Manual of Acupuncture” P. Deadmana podkreśla się skuteczność moksy w przypadkach wyczerpania Yin i Yang w okresie menopauzy.
Ogromne znaczenie wspierające zdrowie kobiet w okresie menopauzy ma stosowanie odpowiednich receptur ziołowych. Zioła takie jak rehmania (Shu Di Huang), korzeń lukrecji (Gan Cao) czy piwonia biała (Bai Shao) wspierają odżywianie Yin i wzmacnianie nerek.
Akupunktura oferuje skuteczne i bezpieczne wsparcie dla kobiet w okresie menopauzy. Poprzez przywrócenie równowagi energetycznej i wspieranie funkcji narządów wewnętrznych, pomaga łagodzić objawy menopauzalne i poprawia jakość życia. W połączeniu ze stosowaniem wybranych ziół oraz odpowiednim stylem życia może stać się kluczowym elementem holistycznego podejścia do zdrowia w tym wymagającym okresie życia.
Źródła:
„The Foundations of Chinese Medicine”, G. Maciocia
„Chinese Medicine and Menopause”, X. Zhao
“Podręcznik akupunktury”, P. Deadman, M. Al-Khafaji, K. Baker